128 2012 3-4

De 'Nederlandse' cultuur lag en ligt ingeklemd tussen drie omvangrijke taalgebieden, waardoor de Nederlandse literatuur steeds heeft opengestaan voor uitheemse invloeden. Alleen al daarom dienen buitenlandse teksten, al dan niet in vertaling, een vanzelfsprekend ingrediënt te zijn van de 'Nederlandse' literatuurgeschiedenis. Dit themanummer brengt theorie en praktijk van het onderzoek naar literatuurtransfers samen: centraal staan auteurs, vertalers en literatuurbemiddelaars die de 'Nederlandse' literatuur een grensoverstijgend karakter hebben gegeven. Inhoud: JAN OOSTERHOLT,Ter inleiding I Buitenlandse literatuur en het 'Nederlandse' literaire systeem: PIETER VERSTRAETEN, Het buitenland als referentiekader. De casus van het literaire expressionisme in Vlaanderen TOOS STRENG, Een noodzakelijk kwaad. De Franse roman en de meningsvorming over de roman in Nederland (1830-1875) JAN OOSTERHOLT, Buitenlandse literatuur als katalysator in het poëticale debat. Berthold Auerbach en het genre van de dorpsvertelling in het Nederlandse literaire systeem (1845-1885) RAPHAËL INGELBIEN/VINCENT EELEN, Literaire bemiddelaar in bewogen tijden. Thomas Colley Grattan, zijn bronnen en vertalers in de (ex-)Nederlanden (1828-1840) II Bemiddeling van literatuur: PETRA BROOMANS, Zichtbaar in de canon. Spelregels voor cultuurbemiddelaars ELS ANDRINGA, Mediatie en transfer van Duitse Exilliteratuur in Nederlandse setting. Over de rol van mediatoren met bijzondere aandacht voor de opkomst van literaire agenten TON VAN KALMTHOUT,Een jonge en tere bloem. De Nederlandse anglistiek rond 1900 en de transfer van literatuur III Creatieve receptie: CARL DE STRYCKER, Invloed als lezersconstructie. Conceptualisering en toetsing JAN KONST, De rol van 'völkisch-nationale' en nationaalsocialistische literatuur in Het stierenoffer van Louis Ferron MEIKE BOTTERWEG, Spoken in de bibliotheek van Babel. Over de Borgesreceptie van Frans Kellendonk IV Kennistransfer: BETTINA NOAK, Kennistransfer en culturele differentie. Abraham Rogerius en zijn Open deure tot het verborgen heydendom (1651) ELLEN KROL, De vrouw is erop gebouwd om zonder bezwaar binnenhuis te kunnen leven. Vertalingen van Duitse populariserende zedenkundige werken over man en vrouw in Nederland tussen 1800 en 1840